Of zoals een van de deelnemers zei: "Ik vond het een aangename, genuanceerde discussie. Met veel meer overeenkomsten dan ik verwacht had. Was leuk om bij aanwezig te zijn!"
Op maandagmiddag 16 november organiseerde Energie-U dit gesprek. Met als deelnemers Tweede Kamerlid Matthijs Sienot, de hoogleraren Martin Junginger (biobased economy, Universiteit Utrecht) en Gert-Jan Nabuurs (Europese bosbouw, Wageningen), en Leo Meyer, voormalig projectleider bij het VN-Klimaatbureau. Het gesprek stond onder leiding van Sander Willemsen van Energie-U.
We noemden dit met opzet een Goed Gesprek en niet debat of discussie. Het doel was om echt naar elkaars argumenten en overtuigingen te luisteren en elkaar beter te leren begrijpen. We organiseerden dit webinar omdat we bij Energie-U werken aan dat alle Utrechters zich positief deelgenoot voelen van de Utrechtse energietransitie. Het helpt dan als mensen goed geïnformeerd zijn. En als gesprekken goed gevoerd worden.
Niet alle biomassa is slecht
Ad Tourné, inwoner van Overvecht-Noord en daar druk met de energietransitie, hoorde nieuwe dingen: “Niet alle biomassa is slecht (letten op natuur, CO2, etc) en er zijn veel regels. Het belang van biomassa blijft voorlopig wel, maar het is nodig om slimme keuzes te maken waar wel en waar niet en vooral in te zetten op afbouw van biomassa en het ontwikkelen van betere alternatieven voor de toekomst.”
Ons bestuurslid Annemarie Rullens zei het zo: “De ene biomassa is het andere niet, zelfs niet binnen de categorie 'houtig', heb ik vandaag geleerd.”
Ook medewerkers van de gemeente Utrecht namen deel. Het standpunt van onze gemeente is: “Biomassa is een transitiebrandstof in een toekomst naar een fossielvrije en CO2-neutrale stad, die onder strikte voorwaarden rondom luchtkwaliteit en duurzaamheid kan worden ingezet.”
Voor Arjan Alkema van FSC was nieuw: “dat er onderscheid wordt gemaakt tussen ‘laagwaardige’ warmte (20 graden) en ‘hoogwaardige’ warmte (180 graden). En het is veel slimmer om biomassa in te zetten voor die ‘hoogwaardige’ warmte, bijvoorbeeld voor de asfaltcentrale. En ook dat is niet zo simpel als het lijkt: blijkbaar bestaat er ook de mogelijkheid voor lage temperatuur asfalt én wordt er ook gepraat over inzet van biomassa als (afbreekbare) grondstof ter vervanging van bitumen.”
Webinar terugkijken
Het hele webinar is hieronder terug te kijken en ook via ons youtube-kanaal. Het duurt 1 uur en 15 minuten en is opgedeeld in de volgende blokken: introductie van Energie-U, het thema biomassa, de sprekers en hun standpunten; herkomst en duurzaamheid; afbouwtempo versus opkomst alternatieven in relatie tot subsidiëring; emissies en als laatste de Utrechtse situatie.
Biomassa in Utrecht
Gemeenteraadslid Jantine Zwinkels (CDA) zei: “blij te zijn met de genuanceerde discussie over verduurzaming van de stadsverwarming en de rol van biomassa daarin”. In Utrecht wordt de stadsverwarming namelijk sinds een jaar voor een deel gestookt op biomassa. Jantine blijft scherp letten op de afspraken die de gemeente met Eneco heeft over herkomst en emissies.
Panellid Martin Junginger vindt het helemaal prima dat zijn huis zo verwarmd wordt. Matthijs Sienot maakte bekend juist een warmtepomp in huis te halen, als alternatief voor stadsverwarming. Vanwege comfort (er komt ook vloerverwarming), kosten en duurzaamheid. Leo Meyer zou het niet erg vinden om zijn gasaansluiting te vervangen door stadsverwarming: “al mag de duurzaamheid wel wat hoger dan nu.”
In Utrecht is de bouw van de nieuwe asfaltcentrale een actueel onderwerp. Die wil op biomassa gaan stoken. Om asfalt te maken is hitte nodig, dus verbranding, en als je geen aardgas meer wilt gebruiken, kom je al gauw op hout uit. Biogas en waterstof zijn voorlopig nog niet voorhanden. De keuze van de asfaltondernemer leek op begrip te kunnen rekenen.
Waar staan we nu?
De regering heeft recent de koers uitgezet: biomassa kan veel betekenen voor een nieuwe, circulaire economie zonder klimaatontwrichtende emissies en wordt dan zoveel mogelijk hoogwaardig toegepast, in de vorm van producten. Verbranding van houtige biomassa voor energieopwekking wordt afgebouwd.
Dat is de basis. Vervolgens gaat het gesprek over het tempo van die afbouw en het tempo van opkomst van alternatieven en over waar we subsidies voor inzetten. Daarna gaat het over duurzaamheid van het gebruik van biomassa op zich, de herkomst van biomassa versus in het in het bod op de grond laten liggen en over emissies.
Matthijs Sienot kreeg een motie aangenomen om de afbouw te versnellen. Martin Junginger bleek een eind mee te kunnen in de afbouwplannen, maar kwam ook met belangrijke nuances. Zoals dat we onze duurzame energiedoelen mogelijk net lijken te halen maar dat dat vooral te danken is aan duurzame elektriciteit. Warmte is nog voor 95% fossiel. Tijdelijke stimulering van duurzame warmte is in die optiek misschien gewoon nodig. Mits het om echte reststromen gaat.
Hoe verder?
Wij kijken trots en tevreden terug op een Heel Goed Gesprek! Veel deelnemers, veel, heel veel informatie. Kijk het eens terug, hierboven of op ons youtubekanaal.
Verder zijn er door het publiek veel vragen gesteld, gemiddeld één per persoon. Die rubriceren we en beantwoorden we. Dat vind je straks ook op deze website. De mensen die zich opgaven voor het webinar krijgen het toegestuurd.
Energie-U blijft doorgaan met dit soort Kennissessies. We hebben er plezier in, we krijgen er veel dankbaarheid voor terug, plus een beter geïnformeerd Utrecht. Dat helpt om met z’n allen betere keuzes te maken in de grote energietransitie (van de stad) en de kleine (thuis).