Team Energie-U ging op bezoek bij Buurman, in het prachtige Hof van Cartesius. Hier kan je hout kopen dat al eens gebruikt is. Je kan het ook ter plekke zagen en er zijn veel cursussen en workshops om te leren hoe je eenvoudige of ingewikkelde meubels maakt.
Ieder jaar aan het begin of einde van de zomervakantie gaat team Energie-U ergens op bezoek. Ter lering en vermaak. Nu gingen we dichtbij, naar Buurman, in de Hof van Cartesius vlakbij station Zuilen. De rand van een bedrijvengebied, langs het spoor naar Amsterdam. Vooral: veel gebouwen die gemaakt zijn van eerder gebruikt materialen. Wat in 2017 na lang zwoegen van vooral Charlotte en Bianca Ernst leidde tot het eerste gebouw, is nu onderdeel van een uitdijend geheel. En alles dus zonder nieuw materiaal te gebruiken.
Razend knap. Om het eerste gebouw voor elkaar te krijgen, en daarna om door te groeien. In de gebouwen zitten veel kleinere bedrijven die de ruimtes huren. "Ze maken zelf hun eigen buitengevel," zei Eva die ons rondleidde. Het is dan ook een prachtig bont geheel. Allerhande houten planken klein en groot, eerder gebruikte deuren en ramen (waaronder treinramen!), een betonvloer die eerder dienst deed als perron van treinstation Maarssen.
Buurman is hier onderdeel van. In een grote loods ligt veel hout. "We hebben twee stromen voor aanvoer: particulieren die bijvoorbeeld een schuurtje slopen, en professionele sloopbedrijven," vertelde Eva. De planken en platen moeten wel anderhalve meter lang zijn en er zijn nog wat kwaliteitseisen, niet alles is bruikbaar. Al zijn kleinere planken ook nodig voor de timmercursussen en de eerste pogingen van beginnende klussers om een kastje te zagen en te timmeren.
Voordeel van gebruikt hout is dat het al goed gedroogd is, het "werkt" minder dan nieuw hout. Nadeel is dat het niet altijd even recht is ("Maar deze balken bijvoorbeeld zijn iets dunner dan hoe ze uit een gebouw kwamen, om ze strak te maken").
Er komen beginners en gevorderden. Nieuwsgierige mensen en mensen die iets specifieks zoeken. Eenmalig of regelmatig. Particuliere en professionele klussers.
Energie-U heeft ook met veel Utrechters te maken die iets aan hun huis willen veranderen. Bij ons gaat het over energie: isolatie, ventilatie, zonnestroom, warmtepomp, airco, eenvoudige besparing. Energie-U verkoopt die spullen niet. Wel vertellen we iedereen hoe je handig op gang komt, brengen we mensen in contact met anderen die iets vergelijkbaars al eens deden of lieten doen, geven we voorlichting, we verwijzen door, we organiseren collectieve inkoop.
Mensen die bijvoorbeeld een aanbouw (laten) maken, hebben materialen nodig en denken ook steeds vaker na over energiezuinigheid. Daar zit een mooie overlap.
Bij Buurman kan je ter plekke cursussen en workshops volgen. Energie-U geeft wekelijks een online workshop, over isolatie, ventilatie, je hele huis verduurzamen, zonnestroom, batterijen. Bij Buurman kan je de spullen ook echt kopen en zagen. Bij Energie-U krijg je de tips en doorverwijzingen.
Energie-U zit ook in een interessant pand, ook vlakbij het spoor. UCo is een oud gebouw, van de NS, maar is ook hergebruik: vroeger werden hier locomotieven onderhouden, nu zitten er kleine ondernemingen en andere organisaties. De verwantschap was goed merkbaar. Ook doordat enkele leden van team Energie-U klant zijn bij Buurman.
Wij vroegen hoe de gebouwen worden verwarmd. "Met een warmtepomp. Hoe het verder werkt weten jullie vast beter." We zagen enkele buitenunits staan op enkele plekken. "Dat gebouw heeft vloerverwarming," wist Eva, "En sommigen gebruiken een infraroodpaneel." Aardgas wordt hier niet gebruikt. Zonnepanelen zijn er, uiteraard. "Zijn die ook te hergebruiken?"
Ja. Al kan je oude panelen gewoon laten liggen want vaak doen ze het nog prima. Alleen produceren nieuwe (veel) meer stroom. Daarom vervangen mensen oude soms ook door nieuwe. Als iemand anders dan die oude panelen wil gebruiken, moet die er wel een omvormer bij kopen. Plus de arbeid om het geheel goed te installeren. Dus gratis zonnestroom lukt dan niet. Technisch moet het ook goed passen, de oude panelen bij een nieuwe omvormer.
En als je zoiets groter wil regelen dan een enkelvoudige onderlinge overdracht, moet je zorgen voor opslag, keuring en arbeid. De schaal waarop je dat kan doen hangt af van hoeveel panelen je verwacht op te halen en hoeveel klandizie je hiervoor verwacht. Geen eenvoudig project dus, en geld zal je er niet snel aan verdienen. Maar zolang zonnepanelen niet makkelijk uit elkaar te halen zijn om de materialen te hergebruiken, moeten we misschien wel blijven zoeken naar manieren van hergebruik. Voor ideeën staan we open! Mail naar info@energie-u.nl.
Ook vroegen we ons af wat het energielabel zou zijn van deze verzameling gebouwen (en materialen). Onze energielabelspecialist Ad waagt zich liever niet aan zo'n berekening hier... Hij vraagt zich wel af hoe goed de kierdichting is, met gevelmaterialen en kozijnen die niet per se gemaakt zijn om hier samen te werken want ze zijn eerst elders gebruikt. Bij geen mooie aansluiting kan het zijn dat er koude buitenlucht in de warme binnenruimtes komt. Ongetwijfeld is er veel zorg en aandacht voor alle aansluitdetails bij de bouw hier, en we hebben niemand gesproken die hier werkt. Dit lijkt ons een belangrijk aandachtspunt als je energiezuinig wil bouwen en wonen én ook liever geen nieuwe materialen gebruikt als er ook bestaande zijn.
We zijn heel benieuwd waar deze uitwisseling verder toe gaat leiden! Bij deze wijzen we jullie dus alvast op de makkelijke mogelijkheid om gebruikt hout te nemen als je iets gaat maken of vernieuwen. Buurman Utrecht, Vlampijpstraat 84. In het Hof van Cartesius, waar je bijvoorbeeld ook heerlijk kan eten, bij Warmoes.